Hyperloop, «τρένο» από το μέλλον

Θα καλύπτει την απόσταση των 610 χλμ. από το Λος Αντζελες στο Σαν Φρανσίσκο σε τριάντα λεπτά, ταξιδεύοντας με ταχύτητα άνω των 1.200 χλμ. την ώρα.

Του Γιάννη Παλαιολόγου Ενώ στην Ελλάδα πασχίζουμε να πείσουμε τους ταξιτζήδες να κόβουν αποδείξεις και παίρνει στον ΟΣΕ χρόνια επί χρόνων για να συνδεθεί με εργοστάσια και λιμάνια, στην Αμερική συζητούν για το Hyperloop. Πιο συγκεκριμένα, μίλησε γι’ αυτό τη Δευτέρα (αργά τη νύχτα ώρα Ελλάδος) ο Ιλον Μασκ, o 42χρονος πολυπράγμων πολυδισεκατομμυριούχος νοτιοαφρικανικής καταγωγής, γνωστός ως συνιδρυτής της εταιρείας ηλεκτρονικών πληρωμών PayPal και της εταιρείας παραγωγής ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla Motors και ιδρυτής της SpaceX, της πρώτης ιδιωτικής εταιρείας που ταξίδεψε στο Διάστημα. Ο Μασκ, που έχει συνηθίσει να οραματίζεται σε μεγάλη κλίμακα –σε συνέντευξή του προ διετίας, έθεσε ως στόχο να μεταφέρει ανθρώπους στην επιφάνεια του Αρη σε 10 με 20 χρόνια– δεν απογοήτευσε με το μέγεθος της φιλοδοξίας του. Το Hyperloop, όπως το έχει φανταστεί, δεν είναι τίποτα λιγότερο από ένα νέο μέσο μεταφοράς: μία αλουμινένια κάψουλα μέσα σε ένα χαλύβδινο σωλήνα που θα μεταφέρει επιβάτες και αυτοκίνητα σε ταχύτητες που παραπέμπουν σε φουτουριστικές ταινίες. Σύμφωνα με τον υπερδραστήριο επιχειρηματία, που δημοσίευσε προχθές ένα 57σέλιδο σχεδιαστικό περίγραμμα του εγχειρήματος, το Hyperloop, κινούμενο με τη δύναμη της ηλιακής ενέργειας, θα καλύπτει την απόσταση των 610 χιλιομέτρων από το Λος Αντζελες στο Σαν Φρανσίσκο σε μισή ώρα, ταξιδεύοντας με ταχύτητα άνω των 1.200 χλμ. την ώρα. Κατά τις εκτιμήσεις του, θα κοστίσει 6 δισ. δολάρια για να κατασκευαστεί, θα μπορούσε να είναι έτοιμο σε 7 με 10 χρόνια και θα μπορούσε να μεταφέρει 7,4 εκατ. επιβάτες σε κάθε κατεύθυνση ετησίως, με κόστος εισιτηρίου 20 ευρώ. Οπως έγραψε ο Μασκ στο blog του, η έμπνευση για το Hyperloop προέκυψε από την απογοήτευση που του προκάλεσε το σχέδιο της Πολιτείας της Καλιφόρνιας για ένα νέο σιδηρόδρομο υψηλών ταχυτήτων. Το έργο αυτό, προϋπολογισμού 68 δισ. δολαρίων (ο επιχειρηματίας πιστεύει ότι το τελικό κόστος θα φτάσει τα 100 δισ.) και με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2029, είναι, όπως παρατηρεί, «ένα από τα πιο ακριβά ανά μίλι και ένα από τα πιο αργά στον κόσμο». Επιπλέον, όπως σημειώνει σε συνέντευξή του στο Bloomberg Businessweek, ο σιδηρόδρομος αντιμετωπίζει σοβαρές επιπλοκές με τις απαιτούμενες απαλλοτριώσεις, κάτι που το Hyperloop παρακάμπτει, καθώς θα είναι ανυψωμένο από το έδαφος. Οι επιστήμονες ήδη διασταυρώνουν τα ξίφη τους για το αν το σχέδιο του Μασκ είναι επιστημονική φαντασία ή μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Ο προϋπολογισμός των 6 δισ. δολαρίων αμφισβητείται εντόνως, και ο ίδιος ο εμπνευστής του δηλώνει απρόθυμος να αναλάβει ο ίδιος την υλοποίηση του εγχειρήματος (χωρίς βέβαια να αποκηρύσσει οριστικά το ενδεχόμενο), καθώς η SpaceX και η Tesla Motors έχουν πολλά ακόμα να επιτύχουν. Ανεξάρτητα όμως αν το Hyperloop λάβει σιδερένια σάρκα και αλουμινένια οστά, η ουσία είναι αλλού – στη δημιουργική «διατάραξη» (disruption), στην οποία ο Μασκ εξασκείται κατά συρροήν και αποτελεί την καρδιά της καινοτομίας. Οπως ο Τζεφ Μπέζος, ένας άλλος μόνιμος ταραξίας του επιχειρηματικού κόσμου που κλυδώνισε τα αμερικανικά ΜΜΕ προ ημερών αγοράζοντας τη δυσκίνητη Washington Post, έτσι και ο ιδιοφυής Νοτιοαφρικανός Αμερικανός, που θυμίζει ανδροειδές από το μέλλον, ειδικεύεται στην αποδιοργάνωση κορεσμένων κλάδων. Από τις τράπεζες και την αυτοκινητοβιομηχανία ώς τα ταξίδια στο Διάστημα και τις συγκοινωνίες, προκαλεί τις κατεστημένες δυνάμεις και τις υποχρεώνει να προσαρμοστούν ή να πεθάνουν. Πρόκειται για τη «δημιουργική καταστροφή» του Τζόζεφ Σούμπετερ στην ιδανική εκδοχή της. Εχοντας εκφράσει την επιθυμία να συμβάλει στην εξέλιξη τριών πεδίων που θα επηρεάσουν το μέλλον της ανθρώπινης ζωής -το Διαδίκτυο, το Διάστημα και η καθαρή ενέργεια- ο Μασκ οδηγήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου «είναι δυνατό να συμβούν σπουδαία πράγματα», όπως φέρεται να έχει πει. Φυσικά, δεν έχουν όλοι τις ικανότητές του και για τη μεγάλη μάζα των κοινών θνητών, το αμερικανικό όνειρο μοιάζει σήμερα πιο άπιαστο από οποιαδήποτε στιγμή τα τελευταία εξήντα χρόνια. Παραμένει όμως πόλος έλξης για τους πιο εφευρετικούς και δημιουργικούς ανθρώπους από κάθε άκρη του πλανήτη, που «ανοίγουν» κλειστά επαγγέλματα, αλλάζουν τα δεδομένα στον κλάδο τους και, ενίοτε, τον κόσμο.