Πώς δουλεύει ο εγκέφαλος
Βουδαπέστη
Ο καλύτερος και πιο πιστός φίλος του ανθρώπου παρακολουθεί τόσο τα λόγια των ανθρώπων, όσο και τον τρόπο που μιλά κάποιος, σύμφωνα με μια νέα ουγγρική επιστημονική έρευνα.
Η μελέτη -η πρώτη που ερευνά εξονυχιστικά πώς «δουλεύει» ο εγκέφαλος των σκύλων- δείχνει ότι ο τελευταίος επεξεργάζεται τα ανθρώπινα λόγια και, τελείως ξεχωριστά, τον συναισθηματικό τονισμό των λέξεων. Βέβαια, παραμένει μυστήριο τι ακριβώς καταλαβαίνει ο σκύλος από όλα αυτά που ακούει.
Όπως και οι άνθρωποι, οι σκύλοι χρησιμοποιούν αφενός το αριστερό ημισφαίριο για να επεξεργασθούν τις λέξεις που ακούνε και αφετέρου το δεξιό ημισφαίριο για να επεξεργασθούν τον επιτονισμό των λέξεων, δηλαδή τις αυξομειώσεις της έντασης, τον ρυθμό, το χρωματισμό της φωνής και άλλες προσωδιακές παραμέτρους του προφορικού λόγου.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ατίλα Άντικς του Τμήματος Ηθολογίας του Πανεπιστημίου Έοτβος Λόραντ της Βουδαπέστης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», εκτιμούν ότι οι νευρωνικοί μηχανισμοί επεξεργασίας των λέξεων εξελίχθηκαν πολύ νωρίτερα από ό,τι θεωρείτο έως τώρα, καθώς φαίνεται πως δεν είναι μοναδικοί στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
«Αυτό που κάνει τις λέξεις ανθρώπινες με μοναδικό τρόπο, δεν είναι μια ξεχωριστή νευρωνική ικανότητα στον εγκέφαλό μας. Οι άνθρωποι είναι μοναδικοί στο να εφευρίσκουν και να χρησιμοποιούν λέξεις, συνδέοντας αυθαίρετες αλληλουχίες ήχων με νοήματα» ανέφερε ο Άντικς.
Αν ένα ζώο, όπως ο σκύλος μιας οικογένειας, ζει σε ένα περιβάλλον που του μιλάνε συνεχώς, τότε οι αναπαραστάσεις του νοήματος των λέξεων μπορούν να αναδυθούν στον εγκέφαλό του, παρόλο που ο ίδιος δεν μπορεί να μιλήσει.
«Ο ανθρώπινος εγκέφαλος όχι μόνο αναλύει σε ξεχωριστές περιοχές του αριστερού και του δεξιού ημισφαιρίου τι λέμε και πώς το λέμε, αλλά επίσης ενοποιεί αυτά τα δύο διαφορετικά είδη πληροφοριών, διαμορφώνοντας έτσι ένα ενιαίο νόημα. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι και οι σκύλοι μπορούν να κάνουν το ίδιο, χρησιμοποιώντας παρόμοιους εγκεφαλικούς μηχανισμούς», δήλωσε ο Άντικς.
Οι ερευνητές μελέτησαν 13 σκύλους με λειτουργική μαγνητική απεικόνιση (fMRI), μια μη επεμβατική τεχνική που δεν φάνηκε να ενοχλεί καθόλου τα ζώα.
Οι επιστήμονες κατέγραφαν σε πραγματικό χρόνο τις εγκεφαλικές αντιδράσεις των σκύλων, καθώς τους μιλούσαν οι εκπαιδευτές τους με μια ποικιλία συνδυασμών.
Οι σκύλοι άκουγαν λόγια επιβράβευσης με τον αντίστοιχο τόνο στη φωνή του ανθρώπου, λόγια επιβράβευσης με ουδέτερο «χρωματισμό» φωνής, ουδέτερα λόγια με χροιά επιβράβευσης στη φωνή και ουδέτερα λόγια με ουδέτερη χροιά. Αποδείχθηκε ότι οι σκύλοι κάνουν τη διάκριση στο περιεχόμενο των λέξεων στο αριστερό ημισφαίριο, αναγνωρίζοντας κάθε λέξη ως ξεχωριστή, ενώ στο δεξιό αναλύουν ξεχωριστά τη χροιά των λέξεων (θετική, ουδέτερη ή αρνητική).
Όταν κανείς επαινεί ένα σκύλο, σύμφωνα με τη μελέτη, ενεργοποιείται το κέντρο ανταμοιβής στον σκυλίσιο εγκέφαλο, μόνο όταν ταιριάζουν οι λέξεις και ο επιτονισμός τους.
Η μελέτη -η πρώτη που ερευνά εξονυχιστικά πώς «δουλεύει» ο εγκέφαλος των σκύλων- δείχνει ότι ο τελευταίος επεξεργάζεται τα ανθρώπινα λόγια και, τελείως ξεχωριστά, τον συναισθηματικό τονισμό των λέξεων. Βέβαια, παραμένει μυστήριο τι ακριβώς καταλαβαίνει ο σκύλος από όλα αυτά που ακούει.
Όπως και οι άνθρωποι, οι σκύλοι χρησιμοποιούν αφενός το αριστερό ημισφαίριο για να επεξεργασθούν τις λέξεις που ακούνε και αφετέρου το δεξιό ημισφαίριο για να επεξεργασθούν τον επιτονισμό των λέξεων, δηλαδή τις αυξομειώσεις της έντασης, τον ρυθμό, το χρωματισμό της φωνής και άλλες προσωδιακές παραμέτρους του προφορικού λόγου.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ατίλα Άντικς του Τμήματος Ηθολογίας του Πανεπιστημίου Έοτβος Λόραντ της Βουδαπέστης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», εκτιμούν ότι οι νευρωνικοί μηχανισμοί επεξεργασίας των λέξεων εξελίχθηκαν πολύ νωρίτερα από ό,τι θεωρείτο έως τώρα, καθώς φαίνεται πως δεν είναι μοναδικοί στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
«Αυτό που κάνει τις λέξεις ανθρώπινες με μοναδικό τρόπο, δεν είναι μια ξεχωριστή νευρωνική ικανότητα στον εγκέφαλό μας. Οι άνθρωποι είναι μοναδικοί στο να εφευρίσκουν και να χρησιμοποιούν λέξεις, συνδέοντας αυθαίρετες αλληλουχίες ήχων με νοήματα» ανέφερε ο Άντικς.
Αν ένα ζώο, όπως ο σκύλος μιας οικογένειας, ζει σε ένα περιβάλλον που του μιλάνε συνεχώς, τότε οι αναπαραστάσεις του νοήματος των λέξεων μπορούν να αναδυθούν στον εγκέφαλό του, παρόλο που ο ίδιος δεν μπορεί να μιλήσει.
«Ο ανθρώπινος εγκέφαλος όχι μόνο αναλύει σε ξεχωριστές περιοχές του αριστερού και του δεξιού ημισφαιρίου τι λέμε και πώς το λέμε, αλλά επίσης ενοποιεί αυτά τα δύο διαφορετικά είδη πληροφοριών, διαμορφώνοντας έτσι ένα ενιαίο νόημα. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι και οι σκύλοι μπορούν να κάνουν το ίδιο, χρησιμοποιώντας παρόμοιους εγκεφαλικούς μηχανισμούς», δήλωσε ο Άντικς.
Οι ερευνητές μελέτησαν 13 σκύλους με λειτουργική μαγνητική απεικόνιση (fMRI), μια μη επεμβατική τεχνική που δεν φάνηκε να ενοχλεί καθόλου τα ζώα.
Οι επιστήμονες κατέγραφαν σε πραγματικό χρόνο τις εγκεφαλικές αντιδράσεις των σκύλων, καθώς τους μιλούσαν οι εκπαιδευτές τους με μια ποικιλία συνδυασμών.
Οι σκύλοι άκουγαν λόγια επιβράβευσης με τον αντίστοιχο τόνο στη φωνή του ανθρώπου, λόγια επιβράβευσης με ουδέτερο «χρωματισμό» φωνής, ουδέτερα λόγια με χροιά επιβράβευσης στη φωνή και ουδέτερα λόγια με ουδέτερη χροιά. Αποδείχθηκε ότι οι σκύλοι κάνουν τη διάκριση στο περιεχόμενο των λέξεων στο αριστερό ημισφαίριο, αναγνωρίζοντας κάθε λέξη ως ξεχωριστή, ενώ στο δεξιό αναλύουν ξεχωριστά τη χροιά των λέξεων (θετική, ουδέτερη ή αρνητική).
Όταν κανείς επαινεί ένα σκύλο, σύμφωνα με τη μελέτη, ενεργοποιείται το κέντρο ανταμοιβής στον σκυλίσιο εγκέφαλο, μόνο όταν ταιριάζουν οι λέξεις και ο επιτονισμός τους.
Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
