Ασκήσεις για τον εγκέφαλο προστατεύουν έναντι της άνοιας

Μια σειρά ασκήσεων στον ηλεκτρονικό υπολογιστή μας εκπαιδεύει να επεξεργαζόμαστε οπτικά τις πληροφορίες με μεγαλύτερη ταχύτητα.

Aπίστευτο όσο και αληθινό. Πρόσφατη μελέτη απέδειξε ότι ένα είδος γνωσιακής εξάσκησης μπορεί να αποτελέσει μια πολύ αποτελεσματική προστατευτική ασπίδα έναντι της γεροντικής άνοιας. Η ταχύρρυθμη εκγύμναση, μια σειρά ασκήσεων στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, μας εκπαιδεύει να επεξεργαζόμαστε οπτικά τις πληροφορίες με μεγαλύτερη ταχύτητα. Ταυτόχρονα φαίνεται ότι καταγράφει καλύτερα αποτελέσματα από άλλους τύπους γνωσιακών γυμνασμάτων όπως είναι τα τεστ απομνημόνευσης και λογικής, αμφότερα ιδιαίτερα δημοφιλείς τρόποι εξάσκησης της σκέψης. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι 11 έως 14 ώρες του νέου τύπου ταχύρρυθμης εκγύμνασης μπορούν να περικόψουν τον κίνδυνο εμφάνισης γεροντικής άνοιας ακόμα και κατά 48%.

Τα αποτελέσματα της μελέτης παρουσιάστηκαν, πριν από μερικές ημέρες, στο διεθνές συνέδριο της Εταιρείας κατά του Αλτσχάιμερ που πραγματοποιήθηκε στο Τορόντο.

Πρόκειται για την πρώτη φορά που αποδεικνύεται ότι μια παρέμβαση στον τομέα της συμπεριφοράς μπορεί να μειώσει τα ποσοστά εμφάνισης της άνοιας. Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι και άλλες μορφές εξάσκησης του εγκεφάλου κατέληξαν σε βελτίωση των γνωσιακών διαδικασιών και ενίσχυσαν την ικανότητα πραγματοποίησης κάποιων καθημερινών εργασιών όπως, παραδείγματος χάρη, η προετοιμασία ενός γεύματος. Ωστόσο η ταχύρρυθμη εκγύμναση φαίνεται να τα κατάφερε καλύτερα από όλες τις άλλες ασκήσεις περιορίζοντας, μεταξύ άλλων, τα οδικά ατυχήματα και αποτρέποντας την επιδείνωση της υγείας.

Στη μελέτη, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης και από τα Εθνικά Ινστιτούτα Νοσηλευτικών Ερευνών, συμμετείχαν 2.832 υγιή άτομα ηλικίας από 65 έως 94 ετών σε διάφορα μέρη των ΗΠΑ. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες που πραγματοποιούσαν διαφορετικές γνωσιακές ασκήσεις και γυμνάσματα και σε μία ομάδα ελέγχου. Οι ασκήσεις απομνημόνευσης και λογικής πραγματοποιήθηκαν με τη βοήθεια ενός ειδικού και όπως αποδείχθηκε, δεν περιόρισαν τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.

Τα μέλη της ομάδας που έκαναν ταχύρρυθμη εκγύμναση παρακολούθησαν δέκα εκπαιδευτικές συνεδρίες διάρκειας μιας ώρας, επί πέντε εβδομάδες, ενώ μπορούσαν να ζητήσουν και τη βοήθεια ειδικού. Κάποιοι επανέλαβαν την εξάσκηση έπειτα από ένα χρόνο και μετά την πάροδο τριών ετών.

Οπως διαπιστώθηκε, οι συμμετέχοντες που υποβλήθηκαν μόνο στην αρχική δεκάωρη εκπαίδευση διέτρεχαν κατά 48% μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας την επόμενη δεκαετία. Ωστόσο τα στοιχεία αυτά θεωρούνται προκαταρκτικά, καθώς δεν έχουν δημοσιευθεί ακόμα σε κάποια ιατρική επιθεώρηση.

Οπως αναφέρει ενδεικτικά ο Γκλεν Σμιθ, πρόεδρος του τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Φλόριντα, δεν είναι σαφές κατά πόσον η ταχύρρυθμη εξάσκηση επηρεάζει τις νευροφυσιολογικές διαδικασίες που προκαλούν τη γεροντική άνοια. Ωστόσο το λιγότερο που κάνουν τέτοιου είδους ασκήσεις είναι ότι βοηθούν τους ανθρώπους να αποκτήσουν ανθεκτικότητα όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με εγκεφαλικές μεταβολές που μπορούν να καταλήξουν στην εμφάνιση άνοιας.

Διάγνωση άνοιας και Αλτσχάιμερ με μία εξέταση αίματος

Με μία εξέταση αίματος θα μπορεί να γίνεται μελλοντικά η διάγνωση της άνοιας και της νόσου Αλτσχάιμερ σε πρώιμο στάδιο.

Oμάδα Γερμανών και Αμερικανών επιστημόνων, στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος, κατάφερε με μία ειδική εξέταση αίματος να διαγνώσει άνοια με ακρίβεια 90%, ενώ όσον αφορά τα διάφορα είδη της νόσου η ακρίβεια της διάγνωσης ήταν 75%, ανέφερε η καθηγήτρια ΑΠΘ και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer Μάγδα Τσολάκη, με αφορμή την 21η Σεπτεμβρίου - Παγκόσμια Ημέρα Νόσου Αλτσχάιμερ.«Προς το παρόν, η εξέταση αίματος γίνεται σε ερευνητικό επίπεδο και αν βελτιωθεί θα μπορεί να επιτευχθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια η διάγνωση των διαφόρων μορφών άνοιας και της νόσου Αλτσχάιμερ. Αυτό σημαίνει ότι θα μειωθεί σημαντικά το κόστος της διάγνωσης γιατί δεν θα χρειάζεται να κάνει κανείς μαγνητική τομογραφία ή εξέταση με PET Scan» εξηγεί η κ. Τσολάκη.
Μία άλλη διαγνωστική μέθοδος που ανακοινώθηκε πρόσφατα γίνεται με την ενδοφλέβια χορήγηση μιας ουσίας, η οποία εκτός από τις πλάκες αμυλοειδούς απεικονίζει και τις νευροαγγειακές εκφυλίσεις (που αποτελούν τα χαρακτηριστικά της νόσου Αλτσχάιμερ) σε ζώντα εγκέφαλο. Αυτή η ουσία, όπως εξηγεί η κ. Τσολάκη, χρησιμοποιείται σε εξέταση με PET Scan και είναι πολύ ακριβή.
Σύμφωνα με την ίδια και οι δύο αυτές μέθοδοι στοχεύουν στη διάγνωση της άνοιας και της νόσου Αλτχάιμερ σε πρώιμο στάδιο ώστε με την κατάλληλη αγωγή να εμποδιστεί η εξέλιξή της.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νόσου Αλτσχάιμερ, η Alzheimer Hellas, σε συνεργασία με την Ένωση Σκακιστικών Σωματείων Θεσσαλονίκης - Χαλκιδικής, διοργανώνει το Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου φιλανθρωπικό αγώνα σκάκι, με σύνθημα «Κάντε μια κίνηση ΜΑΤ στην άνοια». Οι σκακιστικοί αγώνες θα πραγματοποιηθούν, στις 16:00, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Κολεγίου Δελασάλ (Πεύκα - Ρετζίκι), είναι ανοιχτοί για το κοινό και μπορούν να συμμετάσχουν σκακιστές και σκακίστριες όλων των ηλικιών (και μαθητές). Στο τέλος των αγώνων θα απονεμηθούν κύπελλα και βραβεία τους νικητές. Τα έσοδα της εκδήλωσης θα διατεθούν για την ενίσχυση και προώθηση των σκοπών της Alzheimer Hellas.
Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι τα πνευματικά παιχνίδια, όπως το σκάκι, μειώνουν στους ηλικιωμένους την πιθανότητα να νοσήσουν από Αλτσχάιμερ ή άλλες μορφές άνοιας. «Το σκάκι φυσικά δεν υπόσχεται κάποια μαγική θεραπεία, αλλά σίγουρα η πνευματική εξάσκηση που προσφέρει μας δίνει στην ουσία ένα όπλο για να κάνουμε όλοι μια κίνηση ΜΑΤ στην άνοια» τόνισε η κ. Τσολάκη.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ διοργανώνεται για τέταρτη χρονιά, στη Θεσσαλονίκη, στις 23 Σεπτεμβρίου, Περίπατος Μνήμης με σύνθημα «Ελάτε να μοιραστούμε τις εμπειρίες μας. Ελάτε να περπατήσουμε μαζί». Πρόκειται για μία συμβολική πορεία, στην οποία θα λάβουν μέρος ασθενείς, συγγενείς και περιθάλποντες. Η πορεία θα ξεκινήσει στις 18:30 από την Πλατεία Αριστοτέλους και συγκεκριμένα από το άγαλμα του Αριστοτέλη και θα τερματίσει στο κινηματοθέατρο «Αλέξανδρος». Θα ακολουθήσει ενημερωτική ομιλία σχετικά με την άνοια και εορταστικές εκδηλώσεις.
Πηγή: AMΠE