Μαζικά μεταναστεύουν σε Κύπρο και Βουλγαρία οι ελληνικές εταιρείες

Μαζική είναι η φυγή των ελληνικών επιχειρήσεων προς τη Βουλγαρία και την Κύπρο, οι οποίες, σε αντίθεση με την Ελλάδα, καταφέρνουν τα τελευταία χρόνια να προσελκύουν επενδύσεις αντί να τις διώχνουν. Οι δύο χώρες έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά, αλλά αυτό που είναι κοινό και στις δύο περιπτώσεις είναι το θετικό επενδυτικό περιβάλλον, που ευνοεί την ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές και χαμηλές ασφαλιστικές εισφορές, σε συνδυασμό με μεταρρυθμίσεις και την αναγκαία πολιτική συναίνεση για την έξοδο από το μνημόνιο, στην περίπτωση της Κύπρου, κατέστησαν τη χώρα πόλο έλξης για περίπου 5.200 επιχειρήσεις την τελευταία πενταετία. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, στην Κύπρο οι εγγραφές ελληνικών επιχειρήσεων ήταν αυξημένες κατά 77% στα τέλη του 2016 σε σύγκριση με το 2015, ενώ αυξητική είναι η τάση και το τρέχον έτος.

Η Βουλγαρία, από την πλευρά της, αξιοποιεί την παρουσία διεθνών τραπεζικών ομίλων και το περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων στην Ευρώπη, επιτυγχάνοντας να εξασφαλίσει φθηνό χρήμα για τις επιχειρήσεις της που δανειοδοτούνται με χαμηλότερα –περίπου κατά 3%– επιτόκια σε σχέση με τις ελληνικές. Οι ξένες άμεσες επενδύσεις που εισρέουν στη χώρα συντηρούν την ανάπτυξή της, καθώς η Βουλγαρία καθίσταται πόλος έλξης για 15.000 ελληνικές επιχειρήσεις. Σταθερά άλλωστε τα τελευταία χρόνια κερδίζει συνεχώς έδαφος στην κατάταξή της σε σχέση με τον δείκτη ανταγωνιστικότητας του World Economic Forum, ανεβαίνοντας θέση –βρίσκεται στην 39η– για 6η συνεχή χρονιά το 2017, σε σχέση με την 87η θέση στην οποία υποχώρησε η Ελλάδα.

Φθηνός ο δανεισμός για τις επιχειρήσεις στις γειτονικές χώρες

Φθηνότερη και κυρίως ευκολότερη είναι η πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη Βουλγαρία. Παρά το μικρό μέγεθος της οικονομίας της γειτονικής χώρας και ως εκ τούτου και του μεγέθους των τοπικών επιχειρήσεων, τα βασικά επιτόκια χορηγήσεων είναι κατά 2 ή ακόμη και 4 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα σε σχέση με αυτά με τα οποία δανείζονται οι ελληνικές επιχειρήσεις στη χώρα μας.

Η βασική αιτία είναι ο ισχυρός ανταγωνισμός που υπάρχει στο τραπεζικό σύστημα της Βουλγαρίας με την παρουσία μεγάλων πολυεθνικών ομίλων, όπως η Unicredito, η OTP Bank κ.ά., οι οποίες αντλώντας ρευστότητα με πολύ χαμηλό κόστος, μπορούν να χρηματοδοτούν με φθηνό χρήμα τις τοπικές επιχειρήσεις. Το γεγονός αυτό δημιουργεί άλλο ένα συγκριτικό μειονέκτημα για τις ελληνικές επιχειρήσεις, οι οποίες με εξαίρεση τις μεγάλες και υγιείς με εξαγωγικό προσανατολισμό που καταφεύγουν σε ομολογιακές εκδόσεις για να μειώσουν το κόστος δανεισμού τους, δανείζονται στην Ελλάδα με επιτόκια άνω του 5%. Τα επιτόκια για τις μεσαίες επιχειρήσεις (δηλαδή με τζίρο έως 50 εκατ. ευρώ) που είναι και η πλειοψηφία των επιχειρήσεων στη χώρα μας διαμορφώνονται στο 5%-6%, ενώ στο 7% - 8% διαμορφώνεται το μέσο επιτόκιο δανεισμού για τις μικρότερες –υγιείς πάντα επιχειρήσεις– όταν στη γειτονική χώρα το μέσο κόστος δανεισμού για τις μεγάλες επιχειρήσεις δεν ξεπερνά το 3% και για τις μεσαίες το 5%. Το υψηλό κόστος δανεισμού, που συνοδεύεται με τα υψηλά έξοδα που επιβαρύνουν τη λειτουργία μιας επιχείρησης στη χώρα μας λόγω των capital controls, σε συνδυασμό με την έλλειψη ρευστότητας και την υψηλή φορολογική επιβάρυνση, έρχονται ουσιαστικά να ισοπεδώσουν την επιχειρηματική προσπάθεια.

Στον αντίποδα είναι η Βουλγαρία, η οποία εκτός από το ευνοϊκό φορολογικό περιβάλλον, καταφέρνει να αξιοποιήσει τις δυνατότητες των χαμηλών επιτοκίων στην Ευρώπη, προσφέροντας φθηνό χρήμα. Ετσι ο τραπεζικός τομέας της γειτονικής χώρας, στηριζόμενος στην άνοδο των καταθέσεων, που αυξάνονται λόγω της μεγέθυνσης της οικονομίας και των ξένων επενδύσεων που εισρέουν στη χώρα, είναι βασικός τροφοδότης της ανάπτυξης. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία η πιστωτική επέκταση τρέχει με ρυθμό 3,8% το 2017, ενώ σε θετικό έδαφος είναι οι εισροές λόγω των ξένων άμεσων επενδύσεων που αυξήθηκαν το 2017 με ρυθμό 1%, 1,1% το 2016 και 5,1% το 2015.

Η Κύπρος που συνεχίζει να υφίσταται τις επιπτώσεις της κατάρρευσης του τραπεζικού συστήματος, που οδήγησε σε εκτίναξη των κόκκινων δανείων, εμφανίζει αρνητική πιστωτική επέκταση, καταγράφει ωστόσο υψηλές άμεσες ξένες επενδύσεις, που φθάνουν το 13,4% του ΑΕΠ της χώρας, αντισταθμίζοντας την έλλειψη τραπεζικής ρευστότητας. Στηριζόμενη στην πολιτική σταθερότητα η χώρα προχώρησε στην πλήρη άρση των capital controls δύο ακριβώς χρόνια μετά την επιβολή τους και η εμπιστοσύνη προς το τραπεζικό σύστημα αποκαθίσταται με τις καταθέσεις να αυξάνονται με ρυθμό 2,6% το 2017 (4,7% το 2016). Η ανάπτυξη υποστηρίζεται σταθερά από το ευνοϊκό φορολογικό περιβάλλον και η χώρα επανακάμπτει, μετά τη βουτιά του 2013, σε θετικούς ρυθμούς, που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα διαμορφωθεί φέτος στο 3,4%, έναντι 1,5% που πιθανολογείται για την Ελλάδα. Αντίστοιχος και συγκεκριμένα στο 3,7% είναι ο ρυθμός ανάπτυξης της βουλγαρικής οικονομίας, η οποία κερδίζει συνεχώς έδαφος στην κατάταξή της σε σχέση με τον δείκτη ανταγωνιστικότητας του World Economic Forum, ανεβαίνοντας θέση –βρίσκεται στην 39η– για 6η συνεχή χρονιά το 2017, σε σχέση με την 87η θέση, στην οποία υποχώρησε η Ελλάδα.

77% νέες εγγραφές εταιρειών σε Λευκωσία, 30% σε Σόφια

Μαζικά μεταναστεύουν στις γειτονικές χώρες οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, για να αποφύγουν την υπερφορολόγηση και τις τεράστιες ασφαλιστικές εισφορές. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, στην Κύπρο οι εγγραφές ελληνικών επιχειρήσεων ήταν αυξημένες κατά 77% στα τέλη του 2016 σε σύγκριση με το 2015, ενώ σύμβουλοι ελεγκτικών οίκων αναφέρουν ότι η τάση είναι αυξητική και για το τρέχον έτος. Συγκεκριμένα, από τις 1.012 εγγραφές το 2015 έφθασαν τις 1.799 στα τέλη του 2016. Μάλιστα, από το 2012 μέχρι και τις 31/12/2016 έχουν εγγραφεί 5.200 επιχειρήσεις.

Στη γειτονική Βουλγαρία, σύμφωνα με μεγάλα γραφεία φοροτεχνικών που δραστηριοποιούνται στη Θεσσαλονίκη, καταγράφεται το πρώτο εξάμηνο του έτους αύξηση 30% σε σύγκριση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2016. Δηλαδή, έχουν μεταναστεύσει στη Βουλγαρία 30% περισσότερες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.

Και στις δύο χώρες τόσο οι φορολογικοί συντελεστές όσο και οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν τεράστιες διαφορές συγκριτικά με τους υπερβολικούς συντελεστές που ισχύουν σήμερα στη Ελλάδα. Μάλιστα, όπως αναφέρει ελεύθερος επαγγελματίας που δραστηριοποιείται στη Βουλγαρία, εάν δεν μετέφερε την έδρα, θα είχε οδηγηθεί όχι μόνο σε «λουκέτο», αλλά και στη δημιουργία υψηλών χρεών, καθώς θα αδυνατούσε να πληρώσει τους προμηθευτές του και τις τράπεζες. Ο ίδιος, πάντως, αναφέρει ότι δυσκολεύεται να συνεργαστεί με ελληνικές επιχειρήσεις και αυτό καθώς οι τελευταίες δέχονται απειλές, όπως υποστήριζε, στην περίπτωση που δεχθούν βουλγαρικά τιμολόγια. Δηλαδή, οι ελεγκτές επισημαίνουν «με τρόπο» ότι πιθανόν τα τιμολόγια να μην γίνουν αποδεκτά και να μην εκπέσει η δαπάνη που πραγματοποίησαν.

Προς το παρόν, πάντως, οι κινήσεις των ελεγκτικών αρχών είναι αποσπασματικές, καθώς ακόμα, σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη Βουλγαρία, δεν έχει υπογραφεί η σύμβαση ανταλλαγής πληροφοριών. Σύμφωνα με πληροφορίες, η φορολογική διοίκηση επιθυμεί την επικαιροποίηση της σύμβασης ώστε να προσαρμοστεί στα δεδομένα του ΟΟΣΑ, προκειμένου να αποτραπούν τα φαινόμενα κατάχρησης. Οι έλεγχοι αυτήν τη στιγμή γίνονται κατά κύριο λόγο στα τελωνεία, ενώ το τελευταίο διάστημα ελέγχονται τα αυτοκίνητα που έχουν αλλάξει πινακίδες. Συγκεκριμένα, έχουν εντοπιστεί 500 οχήματα τα οποία το δεύτερο εξάμηνο του 2016 απέκτησαν βουλγαρικές πινακίδες. Οι αρχικοί έλεγχοι δείχνουν ότι η απόκτηση βουλγαρικών πινακίδων έγινε μόνο και μόνο για να γλιτώσουν οι ιδιοκτήτες τους τα υψηλά τέλη και τα τεκμήρια διαβίωσης.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, αυτή τη στιγμή δραστηριοποιούνται στη Βουλγαρία περί τις 15.000 ελληνικές επιχειρήσεις. Βέβαια, η υφυπουργός Οικονομικών Κ. Παπανάτσιου ανέφερε πριν από 15 ημέρες ότι οκτώ στις δέκα επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων που ιδρύθηκαν σε γειτονικές χώρες είναι καθαρά εικονικές. Είναι εταιρείες-σφραγίδες, οι οποίες διαθέτουν μόνον ΑΦΜ. Ούτε καν εταιρείες που έχουν μεταφέρει ένα μέρος της δραστηριότητας αλλού και ένα μέρος κράτησαν στην Ελλάδα. Είναι εταιρείες χωρίς προσωπικό και χωρίς καμία πραγματική δραστηριότητα. Πάντως, η υψηλή φορολόγηση, από τις υψηλότερες στην Ευρωπαϊκή Ενωση, είναι ο λόγος που οι εταιρείες μεταφέρουν τις δραστηριότητες ακόμα και εικονικά. Και δυστυχώς είναι αυτό που δεν φαίνεται να μπορεί να κατανοήσει το οικονομικό επιτελείο. Σε κάθε περίπτωση, η φοροδιαφυγή πρέπει να παταχθεί, αλλά η κυβέρνηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει το τεράστιο πρόβλημα των υψηλών φορολογικών συντελεστών. Στην Κύπρο ο φόρος στα κέρδη ανέρχεται στο 12,5%, ενώ δεν υπάρχει φόρος στη διανομή μερίσματος. Ωστόσο, τα διανεμόμενα κέρδη, όταν δηλωθούν στη φορολογική κατοικία του φυσικού προσώπου και ειδικότερα στην Ελλάδα, φορολογούνται ως προς τον φόρο μερίσματος με 2,5%. Στη Βουλγαρία ο φορολογικός συντελεστής είναι ακόμα χαμηλότερος και ανέρχεται στο 10%.

Ρόδος: Τέλος οι πολιτικοί γάμοι στον Άγιο Παύλο λόγω του... γαμήλιου στοματικού σεξ

Δηλώσεις του Μητροπολίτη Ρόδου στην ΕΡΤ Ρόδου 

Αυτή η φωτογραφία του ζευγαριού Βρετανών με το «γαμήλιο ερωτικό τους παιχνίδι» προκάλεσε την αντίδραση του Μητροπολίτη Ρόδου, καθώς το συγκεκριμένο περιστατικό έλαβε χώρα πίσω από το μοναστήρι του Αγίου Παύλου στη Λίνδο 

Πριν λίγες ημέρες, ακολουθώντας το παράδειγμα ζευγαριού Ολλανδών, ένα ζευγάρι Βρετανών είχε δημοσιοποιήσει φωτογραφία στο facebook, στην οποία απεικονιζόταν το... γαμήλιο στοματικό σεξ τους σε ελληνικό νησί, χωρίς όμως να διευκρινίζεται ποιο είναι αυτό το νησί που είχαν επιλέξει για το γάμο τους. 

Σήμερα αποκαλύπτεται ότι είναι η Ρόδος και συγκεκριμένα η περιοχή πίσω από το μοναστήρι του Αγίου Παύλου στη Λίνδο, όπου νωρίτερα είχαν τελέσει πολιτικό γάμο. 

Η φωτογραφία με τους δύο νέους να ερωτοτροπούν με φόντο το μοναστήρι προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Μητροπολίτη Ρόδου κ. Κυρίλλου, ο οποίος έδωσε εντολή να σταματήσουν οι πολιτικοί γάμοι στο μοναστήρι. «Δεν μπορεί στο όνομα του κέρδους, να επιτρέπουμε τη βεβήλωση του μοναστηριού» δήλωσε στην ΕΡΤ Ρόδου ο Μητροπολίτης, προσθέτοντας ότι ειδυλλιακά μέρη για γάμους έχει και άλλα η Λίνδος. 

Ο Μητροπολίτης ανέφερε ότι η ιστορία με τους πολιτικούς γάμους στο μοναστήρι του Αγίου Παύλου ήταν απαίτηση της τοπικής κοινωνίας, ωστόσο το πράγμα έφτασε στο απροχώρητο. «Από τον επόμενο χρόνο θα σταματήσουν να τελούνται εκεί πολιτικοί γάμοι» είπε, ενώ αναρωτήθηκε «γιατί θέλουν φόντο μια εκκλησία, αφού δεν κάνουν θρησκευτικό γάμο;». 

Αμφισβητείται η τέλεια ακουστική της Επιδαύρου

• 

Μετρήσεις έγιναν τόσο στην Επίδαυρο όσο και στο Ηρώδειο (φωτ.) και στο θέατρο του Αργους. Η ακουστική των αρχαίων θεάτρων δεν είναι τόσο καλή όσο πιστεύαμε.

Εθεωρείτο ένας θρύλος της ακουστικής, αλλά, όπως επισημαίνουν τώρα ερευνητές, η ακουστική του θεάτρου της Επιδαύρου δεν είναι όσο εκπληκτική πιστεύαμε ότι είναι. Το θέατρο, το οποίο χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ., μπορεί να φιλοξενήσει 14 χιλιάδες θεατές και ήταν πάντα θαυμαστό για την ακουστική του. Μάλιστα, έλεγαν ότι οι θεατές μπορούν να ακούσουν μια καρφίτσα να πέφτει ή ένα σπίρτο να ανάβει από οποιαδήποτε θέση μέσα στο θέατρο. Ακόμη και ο Βρετανός αρχαιολόγος σερ Μόρτιμερ Γουίλερ μιλούσε ενθουσιωδώς για το θέατρο λέγοντας σε μια ραδιοφωνική εκπομπή του 1958 «ότι ακόμη και ένας ψίθυρος μπορεί να ακουστεί από ένα θεατή που κάθεται μακριά και έχει αγοράσει το πιο φτηνό εισιτήριο».

Ωστόσο, νέες πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η καλή ακουστική του θεάτρου δεν είναι τίποτα περισσότερο από έναν ελληνικό μύθο. Σύμφωνα με τον Κόνσταντ Χακ, αναπληρωτή καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Αϊντχόβεν, ο οποίος και συνυπογράφει την επιστημονική μελέτη, η έρευνα γεννήθηκε από τη δική του εμπειρία όταν πήγε στο θέατρο της Επιδαύρου και δεν μπορούσε να παρακολουθήσει καλά τους διαλόγους. «Ημουνα πολύ περίεργος να μάθω τι συνέβαινε», δηλώνει σήμερα.

Σε μια σειρά από μελέτες, ο Χακ και οι συνεργάτες του περιγράφουν με πειράματα πώς κατάφεραν να ανακαλύψουν το μυστικό της ακουστικής της Επιδαύρου κάνοντας παράλληλες μετρήσεις στο θέατρο του Αργους όπως εξάλλου και στο Ηρώδειο. Χρησιμοποίησαν είκοσι μικρόφωνα τα οποία τοποθέτησαν σε δώδεκα διαφορετικά σημεία του θεάτρου της Επιδαύρου μαζί με δύο μεγάφωνα. Το ένα από αυτά τοποθετήθηκε στο κέντρο της σκηνής και το άλλο στα πλάγια. Και τα δύο μεγάφωνα λειτουργούσαν, με μια μικρή καθυστέρηση αναμεταξύ τους, αναπαράγοντας έναν ήχο που κυμαινόταν από τη χαμηλή μέχρι την υψηλή συχνότητα. Τα μεγάφωνα λάμβαναν πέντε διαφορετικούς προσανατολισμούς. Συνολικά οι ερευνητές έκαναν 2.400 μαγνητοφωνήσεις. Στη συνέχεια, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα δεδομένα προκειμένου να υπολογίσουν τη δύναμη του ήχου από διαφορετικά μέρη του θεάτρου.

Επίσης έκαναν εργαστηριακές μαγνητοφωνήσεις κάποιων ήχων όπως αυτού που κάνει ένα νόμισμα που πέφτει, ένα χαρτί που σκίζεται και ένα άτομο που ψιθυρίζει, και τα έπαιξαν στους συμμετέχοντες στο πείραμα οι οποίοι προσάρμοσαν την ισχύ του ήχου έτσι ώστε να μπορούν να τα ακούν πάνω από τους γενικευμένους ήχους. Αν και ο ήχος του νομίσματος που έπεφτε και τους χαρτιού που σκιζόταν μπορούσε με ευκολία να ακουστεί σε ολόκληρο το θέατρο, μπορούσαν να αναγνωρίσουν αυτούς τους δύο ήχους ως ξεχωριστούς μόνον όσοι κάθονταν μέχρι τη μέση του θεάτρου. Οσον αφορά το σπίρτο που άναβε τα πράγματα ήταν χειρότερα, ενώ τον ψίθυρο μπόρεσαν να τον αναγνωρίσουν μόνον αυτοί που κάθονταν στις πρώτες σειρές του θεάτρου. Μια άλλη έρευνα που έγινε με τα μεγάφωνα έδειξε ότι τα λόγια των ηθοποιών ήταν κατανοητά μόνον εφόσον αυτοί μιλούσαν δυνατά.

Ο δρ Μπρούνο Φαζέντα του Κέντρου Ακουστικής Ερευνας του Πανεπιστημίου του Σάλφορντ καλωσόρισε την έρευνα λέγοντας ότι αποδεικνύει ένα μύθο, τονίζοντας ότι τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν τη δική του εμπειρία στην Επίδαυρο.

Ο Φαζέντα πιστεύει ότι ο θαυμασμός για την ακουστική της Επιδαύρου προέρχεται από την επικρατούσα πίστη πως οι πρόγονοί μας είχαν γνώσεις που μετέπειτα χάθηκαν.

Ο Αρμαν ντ’ Ανγκούρ, αναπληρωτής καθηγητής κλασικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, τονίζει ότι οι έρευνες μπορεί να αποδεικνύουν πώς είναι τα πράγματα σήμερα, αλλά δεν ρίχνουν απαραιτήτως φως και στο παρελθόν.

«Η έρευνα στηρίζεται σε ένα θέατρο το οποίο έχει αλλάξει πολύ στο πέρασμα των αιώνων. Παρότι η έρευνα μοιάζει πολύ ακριβής και μαθηματική, στο τέλος δεν μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι τα πράγματα όπως είναι σήμερα ήταν και παλιά», προσθέτοντας ότι οι αρχαίοι Ελληνες μπορεί να βελτίωναν την ακουστική του θεάτρου τοποθετώντας κενά δοχεία σε κάποια σημεία.

Με το δισάκι στον ώμο οι Ελληνες μετά το 2010

Μιλήστε ελεύθερα ελληνικά στους δρόμους της Μελβούρνης, είναι πολύ πιθανό να συνεννοηθείτε στη μητρική σας γλώσσα. Η τρίτη σε πληθυσμό «ελληνική πόλη» ενισχύει τη φήμη της έπειτα από την επανεγκατάσταση στην Αυστραλία 80.000 Ελλήνων, μέλη οικογενειών οι οποίες προηγουμένως είχαν παλιννοστήσει στην Ελλάδα... Η πλειονότητά τους, το 54%, ζει ήδη στη Μελβούρνη. «Από το 2009 έφθασαν στην Αυστραλία παιδιά και εγγόνια Ελλήνων που διέθεταν αυστραλιανή υπηκοότητα, αλλά μετά το 1975 είχαν παλιννοστήσει στην Ελλάδα», εξηγεί στην «Κ» ο Αναστάσιος Τάμης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Notre Dame και διευθυντής στο Australian Institute of Hellenic Research, που παρουσιάζει σήμερα τα δεδομένα για το σύγχρονο μεταναστευτικό κύμα στην Αυστραλία στο συνέδριο «Νέα Ελληνική Μετανάστευση» του Συλλόγου Ελλήνων Επιστημόνων Βερολίνου-Βραδεμβούργου στο Freie Universität.

«Στο διάστημα 1980-2008 συνολικά 135.000 Ελληνες, πολιτογραφημένοι Αυστραλιανοί πολίτες παλιννόστησαν στην Ελλάδα». Οι κοινωνικοί επιστήμονες απέκλειαν το ενδεχόμενο να επανέλθουν στην Αυστραλία. «Ισχυριζόμουν τότε ότι αυτό θα συνέβαινε μόνον αν αναφλεγούν τα Βαλκάνια», θυμάται σήμερα. Η κατάρρευση, όμως, της ελληνικής οικονομίας ανάγκασε τους απογόνους όσων είχαν μεταναστεύσει στη μακρινή χώρα με τη διακρατική συμφωνία του 1952, να επαναγκατασταθούν στην κραταιά Αυστραλία. Η χώρα, βέβαια, λειτούργησε ως πόλος έλξης και για χιλιάδες άλλους Ελληνες. Πάνω από 18.000 επιστήμονες και εξειδικευμένοι επαγγελματίες ελληνικής υπηκοότητας μετακινήθηκαν στην Αυστραλία, οι 12.000 ρίζωσαν.

Ανέτοιμες δομές

Σοκ με το «πισωγύρισμα» της Ιστορίας δεν έπαθαν μόνον οι θεωρητικοί της μετανάστευσης, αλλά όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς. «Οι νεοαφικνούμενοι αναζητούσαν εργασία, στέγη και κοινωνική πρόνοια, αλλά οι δομές της ομογένειας ήταν απροετοίμαστες, μέχρι το 2013 επικρατούσαν αγωνία και πανικός». Εμπόδια προκαλούσε η απουσία διακρατικής συμφωνίας σε θέματα αναγνώρισης επαγγελμάτων και πτυχίων. Ακόμα και η περιβόητη working holiday visa, που προώθησαν οι ελληνικές κοινότητες το 2011, κυρώθηκε από ελληνικής πλευράς το 2014, ενώ η απαιτούμενη υπογραφή από το αρμόδιο υπουργείο Εξωτερικών ήλθε τον περασμένο Ιούνιο. Τα παραπάνω κενά προκάλεσαν την επανεμφάνιση των μεταναστευτικών πρακτόρων με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Μερίδιο, όμως, ευθύνης ο κ. Τάμης αποδίδει και στους ίδιους τους μετανάστες. «Εχοντας γαλουχηθεί σε μια επί 30ετία ευημερούσα Ελλάδα, δεν ήταν προετοιμασμένοι για τις δυσκολίες». Θετικό, βέβαια, είναι το τελικό πρόσημο για την ελληνική κοινότητα των 550.000 ψυχών στην Αυστραλία. «Η εισροή χαρισματικού ανθρώπινου κεφαλαίου τόνωσε την ψυχολογία της κοινότητας, ενίσχυσε τη διαπραγματευτική της δύναμη και επιμήκυνε το “προσδόκιμό” της σε βάθος τουλάχιστον άλλων δύο γενεών, μέχρι και το 2060».

Η κρίση εξώθησε, βέβαια, μεγάλο μέρος του πληθυσμού στις γεωγραφικά και πολιτικά εγγύτερες χώρες της Ε.Ε. «Μεγάλο μέρος εγκαταστάθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και την Ολλανδία», εξηγεί στην «Κ» ο δρ Μανώλης Πρατσινάκης, ερευνητής στο Κέντρο Νοτιοανατολικών Σπουδών στην Οξφόρδη, «υπολογίζουμε ότι από το 2010 μετανάστευσαν 90.000-120.000 άτομα στη Γερμανία, 40.000-50.000 στη Μ. Βρετανία και 7.000-9.000 στην Ολλανδία».

Ο Ελληνας ερευνητής άντλησε τα στοιχεία από τα δημοτολόγια, που είναι υποχρεωτικά στη Γερμανία και την Ολλανδία. «Στη Μ. Βρετανία στηρίχθηκα στις αιτήσεις για το National Insurance Number, που αντιστοιχούν μόνον σε εργαζομένους και όχι σε προστατευόμενα μέλη και φοιτητές, άρα ο πραγματικός αριθμός είναι μεγαλύτερος», διευκρινίζει, «δεδομένης της ελεύθερης κινητικότητας εντός Ε.Ε., τα παραπάνω νούμερα δεν συνεπάγονται αντίστοιχη αύξηση του ελληνικού πληθυσμού στις χώρες αυτές».

Η μετανάστευση συνεπάγεται οικονομική αποκατάσταση, αλλά και απομάκρυνση από τους οικείους. «Η καλύτερη ποιότητα ζωής δεν αντισταθμίζει την έντονη μοναξιά που βιώνουν οι μετανάστες», επισημαίνει από το Βερολίνο στην «Κ» η ψυχολόγος Ευτυχία Παπαγιάννη, που, μαζί με τους καθηγητές του ΑΠΘ Ανθή Αργυρούδη και Αντώνη Γαρδικιώτη, πήρε προσωπικές συνεντεύξεις από ζευγάρια που μετανάστευσαν μαζί και από άλλους που «χωρίστηκαν» λόγω μετανάστευσης.

Δοκιμασία για τα ζευγάρια

«Η διαδεδομένη χρήση του Διαδικτύου δημιουργεί μια ψευδαίσθηση εγγύτητας, αλλά τελικά η διά ζώσης επικοινωνία είναι αναντικατάστατη». Τα ζευγάρια που είναι χώρια βιώνουν συναισθηματική μοναξιά, αλλά και όσα μετανάστευσαν μαζί δοκιμάζονται... «Αντιμετωπίζουν κοινωνική μοναξιά, γιατί έχουν απομακρυνθεί από το δίκτυο συγγενών και φίλων», περιγράφει η κ. Παπαγιάννη, «θέλουν να αποφύγουν τις συγκρούσεις μεταξύ τους και τελικά κλείνεται ο καθένας στον εαυτό του, ενώ επιλέγουν μοναχικές ασχολίες στον ελεύθερο χρόνο τους». Αξιομνημόνευτο ότι οι άνδρες εστιάζουν στη σχέση, ενώ οι γυναίκες στην καριέρα τους, σε μια υπερπροσπάθεια να αποδείξουν την αξία τους. «Πολλοί ομολογούν ότι θέλουν να παλιννοστήσουν, αλλά η κατάσταση στην Ελλάδα τούς δένει τα χέρια»...

Κόκκινος συναγερμός στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις

Κόκκινος συναγερμός σήμανε το βράδυ της Κυριακής στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Η  Ουάσιγκτον λαμβάνει μια απόφαση η οποία προκαλεί μεγάλη αναστάτωση στο πολιτικό και οικονομικό προσκήνιο της Τουρκίας.

Το βράδυ της Κυριακής, με ανακοινωθέν της διπλωματικής αντιπροσωπείας των ΗΠΑ στην Τουρκία, η αμερικανική πλευρά διέκοψε την παροχή τουριστικών θεωρήσεων σε πολίτες της Τουρκίας που έχουν ως μόνιμη κατοικία την γειτονική χώρα.

«Οι εξελίξεις της τελευταίας περιόδου υποχρέωσαν την κυβέρνηση των ΗΠΑ να αναθεωρήσει τις υποσχέσεις της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας σχετικά με την ασφάλεια των εγκαταστάσεων και του προσωπικού της Αντιπροσωπείας των ΗΠΑ», τονίζει η αμερικανική πλευρά στο σχετικό ανακοινωθέν της. Στη συνέχεια, η Ουάσιγκτον τονίζει τα εξής: «Κατά την διάρκεια της διαδικασίας της αναθεώρησης, με σκοπό την μείωση του αριθμού των επισκεπτών στην πρεσβεία και στα προξενεία μας, από τώρα και στο εξής, αναστέλλονται όλες οι υπηρεσίες στις διπλωματικές αντιπροσωπείες των ΗΠΑ για λήψη βίζας η οποία δεν εμπίπτει στην κατηγορία των μεταναστών».

Η νέα απόφαση αναστατώνει την τουρκική πλευρά, η οποία σπεύδει να συσχετίσει την νέα εξέλιξη με τις νέες κινήσεις της Τουρκίας στην Συρία και στο Κουρδικό Ζήτημα σε στενή συνεργασία με το Ιράν και την Ρωσία.

Τούρκοι αναλυτές υπενθυμίζουν ότι πρόκειται για ένα ιστορικής σημασίας, πρωτόγνωρο μέτρο, το οποίο επιβάλλει η αμερικανική πλευρά στην Τουρκία. «Ακόμη και στην περίοδο της εισβολής της Τουρκίας στην Κύπρο οι εξελίξεις δεν είχαν φτάσει σε τόσο κρίσιμο σημείο», προσθέτουν οι Τούρκοι αναλυτές, οι οποίες εκφράζουν μεγάλο προβληματισμό για τον αντίκτυπο της νέας εξέλιξης, στο διπλωματικό πεδίο και στην τουρκική οικονομία.

Οι λόγοι που κρύβονται πίσω από τη νέα εξέλιξη

Ποιοι παράγοντες κρύβονται πίσω από την νέα κίνηση της τουρκικής πλευράς; Καλά ενημερωμένες πηγές, απαντώντας στο συγκεκριμένο ερώτημα, εστιάζουν στις τελευταίες εξελίξεις που αφήνουν την σκιά τους στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.

Πριν από λίγα εικοσιτετράωρα ολοκληρώθηκε ένα έτος από την φυλάκιση ενός Αμερικανού θρησκευτικού λειτουργού, ο οποίος υπηρετούσε στην Τουρκία για πάνω από μια εικοσαετία. Πριν από λίγες ημέρες, ο Πρόεδρος της Τουρκίας έφτασε στο σημείο να προτείνει στις ΗΠΑ την ανταλλαγή του εν λόγω κρατούμενου με τον Φετουλλάχ Γκιουλέν. 

Λίγο μετά, οι τουρκικές αρχές προχώρησαν στη σύλληψη ενός τουρκικής καταγωγής εργαζόμενου του αμερικανικού προξενείου της Κωνσταντινούπολης, γεγονός που θορύβησε την Ουάσιγκτον. Σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές, το συγκεκριμένο άτομο διαδραμάτισε συγκεκριμένο ρόλο στο αποτυχημένο πραξικόπημα και διατηρεί σχέσεις με το Κίνημα Γκιουλέν. Την ίδια στιγμή ο φιλοκυβερνητικός τύπος της Τουρκίας ζητά την φυλάκιση και άλλων υπαλλήλων των αμερικανικών αντιπροσωπειών.

Λίγους μήνες νωρίτερα, οι τουρκικές αρχές είχαν συλλάβει ένα ακόμη στέλεχος αμερικανικού προξενείου, αυτή την φορά των Αδάνων, με την κατηγορία ότι είναι μέλος του ΡΚΚ.

Κατά την ίδια περίοδο, η Τουρκία προσέγγισε την Ρωσία και το Ιράν με αποτέλεσμα την ανάπτυξη κοινής στρατηγικής για την Συρία και το Κουρδικό Ζήτημα. Επίσης, στην Τουρκία ξεκίνησε δημόσια συζήτηση για τον μελλοντικό ρόλο της νατοϊκής βάσης του Ίντσιρλικ.

Mέσα στα εν λόγω πλαίσια έντασης ο απερχόμενος Πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία σε συνέντευξη τύπου την οποία παραχώρησε πρόσφατα απέκλισε δημοσιογράφους του φιλοκυβερνητικού τύπου και εξαπέλυσε νέα επίθεση κατά της Άγκυρας. Στον υπόβαθρο αυτών των δηλώσεων βρισκόντουσαν εξελίξεις όπως ο αντίκτυπος της αγοράς ρωσικού πυραυλικού συστήματος από την Τουρκία και η δημοσίευση στον τουρκικό τύπο ονόματα περιοχών στην Συρία όπου βρίσκονται οι αμερικανικές δυνάμεις.

Ο περιφερειακός αντίκτυπος και οι εξελίξεις που ακολουθούν

Τις πρώτες ώρες της νέας εβδομάδας, η τουρκική πλευρά ετοιμαζόταν να απαντήσει στο νέο βήμα των ΗΠΑ με τα δικά της αντίποινα. Οι πρώτες πληροφορίες θέλουν την τουρκική πλευρά να επιχειρεί να διαπιστώσει αν το νέο μέτρο θα είναι περιορισμένης χρονικής διάρκειας ή όχι.

Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι το νέο μέτρο ήρθε για να μείνει στο προσκήνιο των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, τότε η τουρκική πλευρά θα εστιάσει την προσοχή της σε μια σειρά μέτρων. Πρώτα από όλα, ενδέχεται ο Πρέσβης της Τουρκίας στην Αμερική να κληθεί στην Άγκυρα για διαβουλεύσεις. Παράλληλα, αναμένονται νέες πρωτοβουλίες που αφορούν την μελλοντική παρουσία των αμερικανικών συμφερόντων στην Τουρκία.

Τούρκοι και Αμερικάνοι αναλυτές θεωρούν ως «κρίσιμες» τις νέες εξελίξεις και αναφέρονται στον περιφερειακό αντίκτυπο τους. Τουρκικές πηγές σημειώνουν ότι οι νέες εξελίξεις αφορούν εκτός από τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, το μέλλον της ευρύτερης περιοχής, αλλά και μια σειρά ζητημάτων όπως η κρίση στην Συρία και στο Ιράκ, το Κυπριακό, το Αιγαίο κ.ο.κ. 

Η Κοζάνη πρωτοπορεί στη διαχείριση οικιακών οργανικών αποβλήτων

Μετά την επιτυχημένη πιλοτική εφαρμογή και τα ιδιαίτερα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, ο Δήμος Κοζάνης και η ΔΙΑΔΥΜΑ επεκτείνουν το πρόγραμμα διαλογής στην πηγή βιοαποβλήτων σε ακόμη 250 νοικοκυριά νοικοκυριών ή/και καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος μέχρι τις 31/12/2018.

Το πρόγραμμα αφορά την επέκταση του προγράμματος ανακύκλωσης των 4 υλικών συσκευασίας (χαρτί, πλαστικό, αλουμίνιο και γυαλί) και την εγκατάσταση καφέ κάδου για την διαλογή στην πηγή των οικιακών βιοαποβλήτων.

Μέχρι σήμερα έχουν κομποστοποιηθεί περισσότεροι από 13 τόνοι χωριστά συλλεχθέντων βιοαποβλήτων ενώ έχουν παραχθεί περίπου 2 τόνοι κόμποστ.

Στόχος είναι το δίκτυο συλλογής βιοαποβλήτων να επεκταθεί σε όλη την πόλη.

«Με την πεποίθηση ότι οι δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων είναι το μεγαλύτερο κληροδότημα στις επόμενες γενιές, ο Δήμος Κοζάνης πρωτοστατεί και στοχεύει να αποτελέσει το καλύτερο παράδειγμα Δήμου σε πανελλαδικό επίπεδο» δήλωσε ο Δήμαρχος Κοζάνης Λευτέρης Ιωαννίδης.

Πρόστιμα σε δήμους και πολίτες λόγω μη ανακύκλωσης

Οικονομικά κίνητρα για την προώθηση της ανακύκλωσης κατ’ αρχάς σε επίπεδο δήμων και στη συνέχεια και σε επίπεδο πολίτη, εισάγει το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την εναλλακτική διαχείριση απορριμμάτων που αναμένεται να εισαχθεί σήμερα στη Βουλή. Η άλλη όψη, όμως, είναι η απειλή επιβολής προστίμων σε δήμους, αλλά και πολίτες σε περίπτωση που δεν συνεργάζονται ή και σαμποτάρουν τη διαδικασία της ανακύκλωσης.

Ειδικότερα, το νομοσχέδιο, το οποίο παρουσίασε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος, προβλέπει επιβολή προστίμων από 1.000 έως 100.000 ευρώ στους δήμους που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις τους για εναλλακτική διαχείριση και δεν υποβάλλουν ετήσια έκθεση για τη διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων. Τσουχτερά, με βάση τις σημερινές οικονομικές συνθήκες είναι και τα πρόστιμα για τους πολίτες. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, δίνεται η δυνατότητα στους δήμους να επιβάλουν πρόστιμα από 20 ευρώ έως και 500 ευρώ σε πολίτες που εμποδίζουν την ανακύκλωση (π.χ. πετώντας κοινά απορρίμματα σε κάδους ανακύκλωσης). Το ύψος βέβαια θα είναι συνάρτηση της βαρύτητας και της συχνότητας του παραπτώματος.

Το νομοσχέδιο προβλέπει την εισαγωγή της αρχής «πληρώνω όσο πετάω» σε επίπεδο δήμου. Η χρέωση του κάθε δήμου από τους οργανισμούς διαχείρισης απορριμμάτων θα είναι συνάρτηση των αποβλήτων που παραδίνουν για ταφή και των ποσοτήτων που καταφέρνουν να ανακυκλώσουν και επαναχρησιμοποιήσουν. Οσο περισσότερα είναι τα ανακυκλώσιμα τόσο λιγότερο θα πληρώνουν και θα μπορεί να γίνει και αναλογική μείωση των δημοτικών τελών καθαριότητας στους κατοίκους. Επίσης, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η εκτεταμένη αποφυγή καταβολής του τέλους ανακύκλωσης, που υπάρχει σε κάθε προϊόν, προβλέπονται πρόστιμα από 500 έως 1.000.000 ευρώ στις εταιρείες παραγωγής και εμπορίας που δεν δηλώνουν τις πραγματικές ποσότητες ή παρεμποδίζουν τον έλεγχο. Η ανακύκλωση – επαναχρησιμοποίηση στην Ελλάδα είναι ακόμα πολύ χαμηλά, ενώ ο ευρωπαϊκός στόχος είναι το 50% των απορριμμάτων να ανακτώνται. Στη χώρα μας το 81% των δημοτικών αποβλήτων καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής, έναντι 31% κατά μέσον όρο στην Ε.Ε., ενώ μόλις το 16% ανακυκλώνεται (Ε.Ε. 27%) και 3% λιπασματοποιείται (Ε.Ε. 15%). Το 2016 στην Ελλάδα ανακυκλώθηκαν 15,81 κιλά/κάτοικο όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 110 κιλά/κάτοικο.

16.000 νέες θέσεις εργασίας

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος, η πλήρης εφαρμογή της νομοθεσίας για τα απόβλητα μπορεί να δημιουργήσει περίπου 16.000 θέσεις εργασίας και να αυξήσει τον ετήσιο κύκλο εργασιών του τομέα διαχείρισης αποβλήτων κατά 1,6 δισ. ευρώ.

Ο κ. Φάμελλος δεσμεύθηκε πως το 2018 θα είναι έτοιμες οι υποδομές από πλευράς πολιτείας, εννοώντας τους καφέ κάδους που θα συλλέγονται τα οργανικά απόβλητα, τα ειδικά απορριμματοφόρα και τα Πράσινα Σημεία.

Έντυπη